Het Financieele Dagblad
Al drie weken gaat het over de ‘stikstofcrisis’. Vorige week ging het over de vervuilde grondwaterbronnen van Nederlands drinkwater. En afgelopen week stond in het teken van actie tegen de ‘klimaatcrisis’.
Vrijwel nergens lees je dat in Nederland de uitstoot van stikstof sinds 1990 is gehalveerd, dat ons drinkwater schoner is dan ooit of dat het aantal klimaatslachtoffers wereldwijd nog nooit zo laag was. Het alarmisme viert hoogtij en gitzwarte scenario’s moeten ons motiveren in actie te komen. Ter relativering is het soms goed terug te kijken naar rampscenario’s uit het recente verleden.
Vorig jaar was zo’n scenario de ‘watercrisis’ in Kaapstad, Zuid-Afrika. Al drie jaar had het niet geregend, de klimaatverandering werd aangewezen als oorzaak. Een catastrofe leek onafwendbaar. Zonder hevige regenval zou het op 21 april 2018 day zero zijn voor een metropool van bijna vier miljoen mensen. Rauw geweld werd niet uitgesloten.
Afijn. Het regende niet en 21 april ging voorbij. Het water bleef stromen. Maar toeristen laten Kaapstad tot op heden links liggen.
Wie voorjaar 2018 verder keek dan de krant, radio of televisie wist dat er geen day zero zou komen. Door de geschiedenis heen leidde waterschaarste immers nooit tot grote conflicten. Gebrek aan water treft immers iedereen, waardoor ook iedereen gaat samenwerken om het probleem op te lossen.
Bovendien was het niet het klimaat maar de overheid die de waterschaarste in Kaapstad veroorzaakte. Deze had simpelweg te weinig geïnvesteerd om de snelgroeiende stad van voldoende schoon water te voorzien en zuinige omgang ermee aan te moedigen. Toen 21 april naderde, gebeurde dat alsnog. Het stadsbestuur huurde ontziltingsinstallaties in, schroefde de consumptie van water fors terug, verbood auto’s te wassen en zwembaden te vullen. Zo rekte het de watervoorraden tot in juni de regens kwamen.
En nu doet de Zuid-Afrikaanse overheid eindelijk wat overheden in droge landen zoals Israël, Saoedi-Arabië en Australië allang doen. Ze investeert in het verlagen van de vraag naar water en het verhogen van het aanbod ervan: in waterzuinige landbouw, in recycling van gebruikt water en in ontzoutingsinstallaties. Wij horen daar niets meer over, veel te druk als we zijn met het volgende rampscenario.
Ralf Bodelier is journalist en filosoof.
